Update

Beste vrienden/ familieleden/ kennissen/ vage kennissen en kennissen van kennissen,

Nog ruim 2 weken en dan zit ik in het vliegtuig naar het fantastische Afrika! Terwijl ik dit aan het typen ben doen mijn schouders en nek gewoon pijn door alle spanningen en stress. Want tja, voordat je weer een tijdje weggaat, moeten andere dingen afgerond worden! Vandaag had ik eigenlijk een vrije dag, maar daar is vrij weinig van terechtgekomen. Met aanstaande maandag een eindpresentatie, een half artikel en een onopgehaald paspoort wordt zo'n mooie vrije dag ietsje minder vrij.

Afijn, geen gezeur.Wat wel heel fijn is, is dat ik inmiddels een hotel heb weten te regelen in Istanbul, ene Mattiasi komt mij ophalen bij het vliegveld in Dar-es-Salaam en me naar een guesthouse brengen die bij nader inzien heerlijk dichtbij het MUHAS, immigration en de zee gelokaliseerd is. JJ en E hadden mij deze accomodatie aangeraden.

Het plan is om als alles meezit op dinsdag 24 mei richting het zuiden van Tanzania te vertrekken na een hoop formaliteiten voor de universiteit en een verblijfsvergunning. Ik heb inmiddels wel een email gehad van iemand van de universiteit die zegt dat mijn verblijfsvergunning 'lodged' is. Joost mag weten wat dat betekent....Het land kom ik in ieder geval wel in, want mijn paspoort die inmiddels redelijk wat visa begint te bevatten, bevat ook een visum voor Tanzania.Ach, ik heb het begin maar een beetje ruim gepland. Maandag 30 mei wil ik echt gaan beginnen met mijn klinische stage, dus op zich kan er nog een hoop mis gaan in de week vooraf.

Wat een bekend en steeds terugkerend probleem is, is het gebrek aan ruimte in mijn tas. De avond voor vertrek heb ik wat tijd ingepland om dit te gaan fixen. Het MOET namelijk passen. Nee, er gaan echt niet minder kledingstukken mee! Overigens komt het gebrek aan een weegschaal nu ook niet goed van pas, maar aangezien ik de tas nog wel omhoog kan tillen, neem ik aan dat het niet de 20 kg toegestane bagage overschrijdt.

Al met al lijkt het er op dat mn zaakjes redelijk goed geregeld zijn, voor zover mogelijk natuurlijk. Ik heb namelijk ook een redelijk betaalbare lokale reisorganisatie gevonden waarmee ik de kilimanjaro kan beklimmen en een 5-daagse safari kan doen:)

Ik verwacht geen verder updates tot mijn vertrek en aankomst. Jullie krijgen mn eerst berichtje als ik in Tanzania of Turkije zit!

Tutaonana!

p.s. voor het geval er een vlucht van Turkisch Airlines neerstort:

TK1954 (AMS-IST) 20-05-2011 TK0603 (IST-DAR) 21-05-2011

TK0604 (DAR-IST) 28-07-2011 TK1953 (IST-AMS) 28-07-2011

Een nieuw avontuur!

Hamjambo rafiki?

Inmiddels is het al tijden geleden dat jullie spam van mij ontvangen hebben. In de tussentijd is nog een en ander gebeurd. Ik ben namelijk van 14 januari tot en met 4 februari weer terug geweest naar Ghana. Daar heb ik veel oude bekenden weer ontmoet en mocht ik genieten van 8 heerlijke dagen relaxen en uitrusten aan het Ghanese strand. De temperatuur was tussen de 25 en 35 graden. Ronduit heerlijk dus!

Sinds November jl ben ik eigenlijk al bezig geweest met het plannen van een klinische stage in de tropen. Hoewel ik dit in Ghana ook al voor 2 maanden had gedaan (en dit beviel me goed) miste ik toch die typische 'tropenervaring'. Hiermee bedoel ik een ervaring als wordt beschreven in de boeken 'Afrika is besmettelijk' en 'Mama Daktari'. Ik wil graag het Afrikaanse leven meemaken met 'de gewone mens'. Vorig jaar zat ik toch voornamelijk tussen hoogopgeleide mensen.

Eerst ga ik 1,5 maand stage lopen in Ruangwa. Dit ligt in het zuiden van Tanzania, in de buurt van de zee en Mozambique. Ik weet er verder niet zo veel van, dus dat wordt spannend! In dit dorp woont een Tropenarts met zijn vrouw en kinderen. Hij werkt via de DED in het plaatselijke ziekenhuis. (zie link)

Alle papieren zijn al opgestuurd naar de Mihumbili University of Allied(?) Sciences. Ik heb er uiteraard nog niks van gehoord. Via hen zou ik de klinische stage officieel maken zodat ik op een studentenverblijfsvergunning kan verblijven. Mocht dit toch niet lukken, dan ga ik ook stage lopen, maar dan met een toeristenvisum.

Na de stage wil ik graag reizen (2,5 week ongeveer) naar Zanzibar, Serengeti, Ngorogoro en de Kilimanjaro!

De vlucht is geboekt! Ik vlieg met Turkish Airlines op 20 mei 2011 naar Istanbul, hier zal ik 1 nacht en dag blijven en dan vlieg ik door naar Dar-es-Salaam. 28 juli hoop ik weer voet op Nederlandse bodem te zetten om vervolgens begin augustus met mijn coschappen te beginnen.

Jullie horen van me wanneer er weer nieuws is!

Kwaheri!

Update vanuit Ghana

Inmiddels zit er alweer anderhalve maand klinische stage op. Mij rest nog 3 weken op de mannenafdeling en dan heb ik vakantie! Ik vind het erg moeilijk om precies te omschrijven wat er allemaal gebeurde in deze periode. Elke dag is namelijk weer anders, maar anderzijds lijken de dagen ook weer erg veel op elkaar. Voor deze stage moet ik een verslag schrijven voor honours. Dit is nodig om mijn testimonum binnen te halen. De uitreiking hiervan is in november. Dit is mijn eerste subhoofdstuk voor mijn verslag:

1. Antibiotica

In Ghana lijkt men zich niet druk te maken over eventuele resistentie van bacterieen voor antibiotica. Wanneer een patiënt symptomen van een infectie lijkt te hebben is de arts meer dan bereid om minimaal een(1) breedspectrum antibioticum voor te schrijven. Verder krijgen patiënten bij opname bijna standaard intraveneuze metronidazol en ciprofloxacin.

Ik heb het zelf ook aan den lijve ondervonden. Na een week van malaise, duizeligheid, een loopneus en hoofdpijn besloot ik mij tot een arts te wenden. Deze stelde de volgende differentiaal diagnose: sinusitis of malaria. Na uitgebreid bloedonderzoek werd gevonden dat ik een verhoogd aantal leukocyten had zonder links- of rechtsverschuiving. In de dikke druppel werden geen parasieten gevonden. Aan de dd veranderde dus niets. Omdat de arts niet gerust was schreef hij me een 7 daagse kuur cefuroxim voor, een 3 daagse kuur Lonart, cetrizine voor 2 weken en een lading paracetamol. Zo slikte ik dezelfde avond 8 pillen.

Op de afdeling dag ik een 17-jarig zwanger meisje die een maand geleden al eens bij de OPD geweest was vanwege luchtwegklachten, vermagering een koortspieken. De arts had haar vier verschillende antibioticakuren tegelijkertijd voorgeschreven. Een maand later werd ze opgenomen met dezelfde klachten plus onmogelijkheid te lopen vanwege parestesieen in haar beide voetzolen. Na het maken van een thoraxfoto werd ze doorverwezen naar het KATH. De artsen waren overtuigd dat het tuberculose was, maar na mijn aandringen kwam er een radiologisch raport. Het rapport luidde: mogelijk lymfoom.

Waarom worden er zoveel antibiotica uitgeschreven? Ik vroeg het een van de artsen en hij antwoordde dat hij altijd een medicijn voorschreef omdat hij aangeklaagd zou worden wanneer hij geen therapie gegeven had en de patiënt komt later zieker of dood terug.

Verder vond hij dat je als arts altijd iets moet proberen.

Een Ghanese vriend vertelde mij eens dat Ghanezen het niet accepteren zonder medicijnen weg te gaan bij een dokter. Immers, als ze naar een traditionele genezer gaan krijgen ze ook altijd een medicijn. En ze betalen de dokter toch? Verder zie ik vaak dat als de arts niet goed weten wat een patiënt heeft dat deze de diagnose ‘(uro)sepsis’ geeft. Na deze diagnose is hij of zij gerechtigd om breed spectrum antibiotica toe te dienen. Gelukkig begint een aantal artsen in het KATH te beseffen dat teveel artsen zomaar antibiotica voorschrijven. Het aantal patiënten met antibiotica resistente infecties in dit derdelijns ziekenhuis stijgt drastisch.

Het verslag wordt een bundeling van mijn ervaringen opgedeeld in onderwerpen.

Mijn dagen beginnen eigenlijk altijd om 6.45 met het afgaan van mijn meest irritante alarm. Na een halfuur snoozen neem ik een douche, eet snel een half brood en dan ren ik naar een trotro die mij binnen 5 minuten bij het ziekenhuis afzet. Stiekem ben ik altijd 10 minuten te laat. (ik weet niet waarom). Bij de vrouwenafdeling beginnen we altijd met het opmaken van de bedden, ramen en nachtkastjes schoonmaken en checken van de infuzen. Daarna is het altijd wachten op de artsen die de afdelingsrondes doen. Eigenlijk zijn het 3 rondes, want elk specialisme doet zijn eigen patiënten. Er zijn 3 specialismen: chirurgie, interne geneeskunde en gynaecologie. Sommige artsen vinden het leuk om de geneeskunde studenten te onderwijzen, anderen zien ons niet eens staan. Wanneer er een operatie gepland wordt van een vrouw op de afdeling mogen een ghanese eerstejaars en ik observeren bij de operatie. Ik observeer bij aanleggen van infusen, toedienen van medicijnen en bepaalde medische procedures zoals ascites- en thoraxpuncties. Als er niets te doen is zit ik vooral te kletsen met Obaa (zij is een eerstejaars geneeskunde student). Om half 1 checken we altijd de vitale functies en daarna mogen we wachten tot het 14.00 is. Pas heb ik een infuus aangelegd bij 2 Ierse geneeskunde studenten. Ze boden zich aan voor experimentJ Het ging best goed!

In de weekenden en avonden werk ik aan mijn verslag en presentatie voor mijn wetenschappelijke stage, reflectie verslag en verslag en presentatie voor het onderzoek dat ik op de afdeling Obstetrie & Gynaecologie van 2008-begin 2010 gedaan heb. Verder ben ik een aardige PhD-studente civiele techniek uit California tegengekomen op de campus. Ze wil precies dezelfde week naar het noorden gaan reizen als ik. We gaan dus samen naar Mole National Park, Tamale, Larabanga en een nijlpaardenreservaat in de van 6 tot en met 12 augustus. Ik was van plan om een kamelentrip in de Sahel van Burkina Faso te doen daarna, maar vanwege aanwezige kansen op kidnapping en roofovervallen (en negatief reisadvies voor dat gebied) heb ik besloten om dan maar een weekje naar de kust te gaan om onder andere Cape Coast Castle te zien.

Owja, ik vergeet bijna dat ik gisteren naar KATH geweest ben met de 4 Ierse mannen. Dit is het grote opleidingsziekenhuis van Kumasi waar alle ingewikkelde en ernstige zieke cases naartoe gebracht worden. Erg bijzonder om dit ziekenhuis te zien. Het oude gedeelte is erg oud. Bestaat uit zeer groten zale die zijn opgedeeld in subunits. De subunits hebben een naam. Zo is er een speciale koorts afdeling, een HIV afdeling enz. Tijdens de rondes mogen de junior doctors (eigenlijk arts-assistenten) de patiënten presenteren. De senior beoordeeld de therapie en diagnose van de patiënt na. De co-assistenten staan allemaal rondom het bed samen met internationale co-assistenten. De senior stelt vrijwel geen vragen aan de leerlingen en lijken niet helemaal te beseffen dat ze in een opleidingsziekenhuis werken. Het nieuwe gedeelte is het traumacentrum. Dit gebouw past zo in een Westerse omgeving, zo luxe en nieuw is het. Alleen de bedden verraden verraden dat het om een ontwikkelingsland gaat. In het traumacentrum zijn we rondgeleid door een SHE-arts van de Universiteit van Utah. Hij showde een man met een decapitulatie (gebroken nek die zo ernstig is dat het hoofd alleen nog maar aan de romp vastzit door middel van spieren en vet. Deze man had dit al 72 uur overleefd, terwijl het officieel een levensbeeindigend is. Verder zagen we een jongen met 42 graden koorts. De arts liet ons mogelijke diagnosen met verwekker en behandeling opnoemen. Hij was onder de indruk van ons kennen. Waarschijnlijk dacht hij dat amerikanen superior waren ten opzichte van europese geneeskunde studenten. Hah, hebben we even bewezen dat we minstens zo slim zijn. Na de rondleiding tracteerde Richard ons op een overheerlijk uitgebreide continentale lunch:D

Over 6 weken ben ik alweer terug in Nederland. Misschien dat er dus nog 1 reisverhaal volgt!

Cultuur

Mema wo adwo!

Hoe is het daar in Nederland? Jullie zullen wel overstelpt worden door deprimerende verkiezingsuitslagen, opstappende Balkellendes, een nieuwe moord door Joran van der Sloot en voetbalkoorts. Ik merk daar gelukkig vrij weinig van. Wat wel een grappig weetje is, is dat ik tijdens verblijf in Nederland echt nooit iets van het nieuws volg. Ik leef daar werkelijk onder een steen.Nu in Ghana, wil ik toch nog een beetje op de hoogte blijven van wat er in de beschaafde wereld gebeurd en dus is nu.nl mijn grootste vriend onder de websites.

Heb ik wat te melden? Ehm, naja misschien wel! Mijn onderzoeksstage is namelijk ten einde gekomen (het praktische gedeelte dan). Ik ben niet meer elke dag bloeddrukmetend in de public health unit te vinden. De afgelopen 2 weken heb ik vooral heel dankbaar gebruik gemaakt van het kantoor dat ter beschikking gesteld is door mijn begeleider. Er is daar airco en gratis internet. Minder fijn waren de schilders die meenden dat ze mij toxische encephalopathie moeten bezorgen met hun ongezonde kleurtjes. Ow, over giftige dampen gesproken, de portier van mijn hostel vindt het leuk om plastic te verbranden…..onder mijn raam. Ofwel, ik ben een hele dag mijn kamer uitgevlucht om mijn brain een beetje helder te houden. Blijkbaar begrijpen Ghanezen niet helemaal wat gezond en ongezond is.

Wat heb ik in dat kantoor gedaan naast skypen, facebooken en geen nieuwe weblog schrijven? Ik heb een engelstalig rapport geschreven over mijn onderzoek (25 blz). Ik ben een beetje bang om de eerste versie aan mijn begeleiders te laten zien, gewoon omdat ik een perfectionist ben en erg graag een goede beoordeling hiervoor wil hebben. Nu ben ik dus in de avonduren zogenaamd bezig met het perfectioneren van mijn verslag (eigenlijk niet dus).

Afgelopen zaterdag was ik bij een begrafenis. Huh? Ja, een begrafenis. Zaterdag is begrafenisdag in Ghana. Op die dag is de halve bevolking in zwart gekleed om mee te rouwen met de familie van de vriend van de nicht van jouw beste vriend. Begrafenissen zijn zeg maar een sociale activiteit. In Ghana bestaan ook geen overlijdensverzekeringen. De familie draait op voor de kosten van de begrafenis en als er geen geld is, dan wachten ze net zo lang met begraven totdat er wel geld is om een bijeenkomst te betalen. Hoe gaat het in zijn werk? Als iemand overlijdt worden vrienden, kennissen en familie op de hoogte gebracht. 1 week na het overlijden is er een 1-week-celebration. Ik ben er eerlijk gezegd nog niet helemaal achter wat dat inhoudt. Bij de echte ceremonie wordt de dag begonnen met het begraven van de geliefde zelf (of wat er nog qua materie van over is). Daarna komen de mensen naar een centrale plek waar stoelen in een vierkant om de foto van de overledene heenstaan en staat er harde reggae-muziek op. De familie die compleet in rood gekleed is wordt door de genodigden gecondoleerd. Daarna kan je gaan zitten. Belangijke mensen komen ook en worden met naam en toenaam genoemd. Ook het bedrag dat ze doneren voor de begrafenis wordt niet over gezwegen. Het is dus eigenlijk een soort veiling die je bijwoont. Verder heb ik weinig mensen zien huilen. Wat wel interessant was om te zien, was dat er een bepaalde dans werd uitgevoerd. Een aantal mensen gingen om de weduwnaar heendansen als soort van medeleven….

Zondag heb ik weer genoten van een heerlijk lange kerkdienst in een pinkstergemeente (3,5 uur). Om vervolgens in de middag de was te doen van 2 weken. Dezelfde dag heb ik geleerd dat het verstandig is om in het regenseizoen je ramen dicht te doen. Het kan namelijk opeens gaan stortregenen als je slaapt en dan wordt je in een waterbed wakker.

Maandag begon het proces van klinisch stage beginnen. Volgens de directeur van het ziekenhuis kon ik maandag 7 juni beginnen, mits ik hem de resultaten van mijn onderzoek toonde. Die man is lui!!! Ik had expres geen samenvatting gemaakt, omdat ik wilde dat hij echt het verslag zou lezen (omdat ik speciaal voor hem elke dag tot in de kleine uurtjes heb zitten schrijven en ploeteren met SPSS). In zijn kantoor aangekomen staart hij een paar minuten lang naar mijn samenvatting die niet af is. Zegtie: waarom heb je geen summary gemaakt? Ik: omdat ik nog wat resultaten wil toevoegen (in mijn hoofd zei ik, omdat ik wist dat je een lui varken bent en niet eens de moeite wilt nemen om serieus naar mijn verslag te kijken). Maargoed, hij was tevreden en dus mocht ik beginnen met mijn stage. Morgen.

Dinsdag heb ik letterlijk 4 uur zitten wachten…en ik wist niet op wat. Ik had een witte jas in mijn handen gedrukt gekregen en vervolgens wachtte ik. Tot ik kon beginnen met mijn stage. Uiteindelijk na 3, 5 uur kwam de administrator op het idee dat misschien iemand tegen de matron moest zeggen dat er iemand op haar wachtte. Om 12.30 vond zij het helaas te laat om nog rond te gaan leiden. Ze zegt: kom morgen om 8.00 naar mijn kantoor.Dus ik sta om 8.00 bij haar kantoor en tref alleen de schoonmaker die met een heksenbezem de vloer aan het vegen is. Blijkbaar houden mensen met aanzien ervan om mensen te laten wachten, want ze kwam om 9.15 pas aankakken. Niettemin was het een topdag vandaag!

De eerste 3 weken loop ik op de kraamafdeling en verloskamers. Daarna op de mannenafdeling en daarna vrouwenafdeling (ook ieder 3 weken). Vandaag dus kraamafdeling! Mijn favoriete afdeling, hij staat met stip bovenaan! Ik zal proberen te illustreren hoe de kraamafdeling eruit ziet.Het gebouw is letterlijk naast de OK’s. Als je de afdeling oploopt zijn er links 2 kamers met ieder 6 bedden. Per kamer is er 1 infuusstang. De andere infuzen worden opgehangen aan de spijkers voor het touw waar de gordijnen aanhangen. De bedden hebben geen lakens, want die dienen de vrouwen zelf mee te nemen en wassen achteraf.Als je verder doorloopt kom je op de zusterspost terecht waar een grote TV staan, veel stoelen en banken en een enorme tafel met veel papier. Achter de tafel zit Miss Williams, de afdelingszuster. Als je in deze kamer naar links gaat, kom je op de verloskamers. In het eerste deel staan 3 stretchers (rechts) en links is een kapotte couveusse die dient als wieg.Het eerste deel is voor de vrouwen die alleen weeen hebben, zonder al te veel ontsluiting. Zodra de ontsluiting meer dan 8 cm is moet de vrouw naar de volgende ruimte lopen. In deze ruimte staan wat steriele instrumenten en 2 ‘geboortebedden’.

Toen ik vanochtend binnenkwam werden er eerst 2 keizersnedewonden opnieuw afgedekt. Daarna werd er gekeken naar de 2 vrouwen die met weeen op de stretchers lagen. Er was geen familie, slechts de zusters en een enorme koffer met gazen/lakens en andere benodigdheden om te kunnen bevallen. De vrouwen liggen naakt onder een klein laken.De linker vrouw had geen ontsluiting en werd door de dokter naar huis gestuurd. De andere vrouw presenteerde zich met een enorm dikke buik. Het kind lag in stuit. Eerdere kinderen van haar waren 5,15 en 5,35 kg. Het is vragen om problemen om een vrouw met deze kenmerken vaginaal te laten bevallen. Toch had de jonge arts (denk dat hij 2 jaar verder is in zijn studie) moeite om een beleid te maken voor deze vrouw. Ze had sterke weeen en 8 cm ontsluiting. Verder lag er al een voet in het geboortekanaal.De seniordokter besloot dat het een keizersnede moest worden (ik ben het ermee eens). Ik had samen met een eerste-jaars geneeskunde studente het geluk dat we de operatie mochten bijwonen. Ik was verbaasd over de deskundigheid van de algemeen chirurg die de baby op z’n kop uit de baarmoeder haalde. Eerst huilde de baby niet, maar na wat uitzuigen hoorde ik het gehuil van een pasgeborene. Wist je trouwens dat pasgeboren zwarte kindjes een witte huid hebben met zwart krullend haar?

De baby werd trouwens niet eens aan de moeder geshowd. Ik denk dat ze pas 4 uur na de geboorte haar dochtertje voor het eerst zag (cultuurverschil?). Verder kwam haar echtgenoot ook pas 3 uur na de bevalling aan(mannen mogen niet bij de bevalling zijn in Ghana). O, en vrouwelijke baby’s krijgen op dezelfde dag dat ze geboren zijn al gaatjes in hun oren. Zo ontstaan er geen misverstanden over het geslacht van het kind…

Ik kan nog veel meer vertellen, maar dat bewaar ik voor een later moment!

Meko da! Da yie….

Ghana van twee kanten belicht - vervolg

Afijn, met een zeer achterwerk en verbrande schouders kwamen we na een uur levensgevaarlijk scheuren over hobbelige zandwegen aan in Tafi Atome. In tegenstelling tot wat er in mijn Bradt gids werd gezegd (de apen in Fiema zouden leuker en vriendelijke zijn dan de apen in Tafi) kwamen de apen hier zowat op je zitten. Ze waren echt totaal niet bang. Ook heb ik een superschattige moederaap met baby-aapje gezien. De apen zorgden met hun gekke touren voor een hoop leuke foto’s! Wat wel een beetje jammer was, was dat de gids niet erg veel wist te vertellen over het bos en de apen. Volgende keer maar weer naar Buabeng-Fiema dus! Na de tour klom ik weer achterop de motor (deze keer met zn drieen op de motor) op weg naar Logba junction om vanaf daar te wachten op een auto richting Hohoe. We hadden het geluk dat een prive-auto ons oppikte en een lift gaf naar de 2e stad van de Volta Region.

Hohoe is verbazend klein. Ik leerde weer een nieuw woord voor ‘blanke’ namelijk: Joevuh ofzo. Een hotel was zo gevonden alleen waren de dinerprijzen echt belachelijk hoog dus werd er de rest van de dagen gegeten in Taste Lodge. Hier hebben ze echt de meest heerlijke Tilapia van Ghana. Uitgeput van de reis viel ik in slaap om om 3 uur snachts wakker te worden van de kou. Bizar dat je het koud kan hebben in een tropisch land!

Vrijdag heb ik de hoogste berg van Ghana beklommen en naar het buurland gekeken. De Mount Afadjato is maar liefst 885 meter hoog (wauw). En het kostte maar liefst 2 uur om deze

berg te beklimmen. Ik heb echt nog nooit zoiets meegemaakt. Het zweet kwam letterlijk in stroompjes van mij af (het leek net alsof ik continu in mijn broek aan het plassen was) en de stijlheid was soms echt ondraaglijk. Moet wel bekennen van het uitzicht echt onbeschrijvelijk mooi was. Wat wel een beetje jammer was, was de aanblik van de hogere bergen in Togo. Ik had die ook zo graag willen beklimmen. De kon je trouwens ook afdalen het land van Togo in. Leek bij wel een leuk plan, maar omdat ik ook betaald had voor een hike naar de Tagbo Falls besloot ik me in te houden en braaf weer terug Ghana in te lopen. De hike naar de watervallen vergde echt een hoop van me. Bijna net zoveel als het schrijven van deze blog van me vergt. Mijn Nederlands gaat echt flink achteruit. Ik kom soms niet eens op de woorden. Het schijnt dat ik zelfs Engels praat in mijn slaap. Maargoed, de tagofalls waren echt het paradijs op aarde. Er was niemand. Geen tourist. Geen muziek. Enkel het geruis van de hoge waterval die een verkoelende bries over mijn gezicht blaast…Het was de 1,5 uren lopen zeker waard.

Vanaf Liate Wote (de basis van de berg) gingen alleen motoren terug naar Hohoe, dus heb ik mijn leven weer op het spel gezet en mezelf weer beurse billen bezorgd. Ik kan me herinneren dat ik strompelend naar het hotel gekomen ben en in de avond heb gegeten als een hongerige hond.

Zaterdag heb ik dan eindelijk Sophie gezien. Bij de Wli watervallen om precies te zijn. Wli ligt letterlijk op de grens met Togo. Ik heb de douane gezien en ben 5 stappen verwijderd geweest van de grens. De waterval zelf vond ik niet zo indrukwekkend. Voornamelijk omdat deze te toeristisch is, het er stinkt vanwege de duizende vleermuizen die zich daar huishouden, de glibberige vleermuizenpoepbodem en omdat ik mijn teen heb gekneusd vanwege een steen die ik over het hoofd zag in het water. Bovendien gaf de waterval me een souvenir mee: een klein steentje die een dag lang in mijn voet heeft gezeten.

De terugreis heb ik op safe gespeeld. Er werd gekozen voor een airconditioned trotro naar Accra en vanaf Accra de luxueuze VIP-bus naar Kumasi. De foto’s volgen!

Ghana van twee kanten belicht.

Voordat ik met mijn reisverslag begin wil ik even zeggen dat het goed met me gaat! Ik leef nog, voor zover ik weet ben ik gezond, ik heb nog steeds geld, eten, drinken, niet altijd electriciteit, niet altijd telefonisch bereikbaar, niet altijd internet en niet altijd een stromende douche. Met mijn werkzaamheden in het ziekenhuis gaat het goed, hoewel ik er vanaf vandaag mee stop, Inmiddels heb ik van ruim 300 vrouwen data verzameld en in overleg met mijn begeleider mag ik het hierbij laten. Waarom? Ik zou toch minimaal 500 vragenlijsten nodig hebben? Simpelweg omdat er geen aanbod is, er zijn te weinig zwangere vrouwen in Kumasi. Deze week begint de data-analyse en ga ik een heerlijk Engels verslag schrijven.

Aan mijn klinische stage zitten nogal wat haken en ogen. Hoewel de directeur van het ziekenhuis een maand geleden zei dat het geen probleem was, begon hij afgelopen woensdag te zeuren om een uitgebreide brief van de UvA met uitleg van stage-inhoud en het hoe en waarom van de stage. Vandaag ben ik daar hard mee aan de slag gegaan. Nu maar hopen dat het goedkomt, want ik heb slechts 2 weken de tijd om de stage te regelen.

Afijn, nu een misschien wat boeiender verhaal.

In het weekend van 8 mei begaf ik mij in de richting van de Ghaneze kust (ja alweer!). De eindbestemming van Akwidaa, een klein arm dorpje zonder electriciteit en stromend water. De meeste mensen leven daar van de visvangst en de belangrijkste religie in het dorp is de Traditionele Afrikaanse godsdienst. In de Afrikaanse godsdienst bestaan een heleboel rituelen en minstens zoveel goden. Zo aanbaden de mensen in dit dorp de plaatselijke Lagoon en ook de walvis is een belangrijke god. Zodra er een walvis aanspoelt doen ze allerlei rituelen en daarna helpen ze het dier weer terug de zee in. De zee bij Akwidaa is erg diep, daarom worden er niet zelden dolfijnen gezien. Helaas had ik niet dat geluk. In de Green Turtle Lodge waar ik zat worden Groene schildpadden beschermd tegen uitsterven. Ze worden ondersteund tijdens het broedseizoen. Hoe doen ze dat? Erop toe zien dat als er een schildpad in een net terechtkomt deze weer in de zee wordt teruggegooid om te voorkomen dat deze op het vuur belandt. De mensen in de Western Region zijn erg vriendelijk. Was blij dat ik niet meer werd uitgescholden voor Obruni (Witte), maar dat iedereen me ‘My Friend’ noemde. Gezellig hoor! Ik mocht zelfs meedoen met touwtje springen in het dorp.

De lodge zelf was niet echt heel boeiend. Behalve een bootbar, volleybalnet en een heerlijk strand met golven werd er niet geboden. Wel heb ik een kanotocht gedaan in de lagoon. Aldaar was een grote variatie aan vogels, moddervissen en krabben te zien. Tijdens het weekend heb ik 2 leuke meiden leren kennen, Sarah en Sophie uit Engeland en Zwitserland. Sophie heb ik afgelopen weekend opgezocht samen met Jacob.

Sophie werkt in een weesheid in de Volta Region, dit is het meest oostelijke deel van Ghana. De mensen hier spreken Ewe en de cultuur is totaal verschillend van de cultuur In het deel van Ghana waar ik me gewoonlijk bevindt. Afijn, laat ik maar vertellen hoe de reis verliep.

Ik besloot een avontuurlijke route te nemen op de heenweg. Tijdens de heenweg heb ik zeker twee keer een bijna-doodervaring doorgemaakt omdat we bijna een ongeluk kregen, waren de trotro’s soms zo slecht dat ze van ellende bij elke hobbel ongeveer uit elkaar vielen en werden er in een 9-persoonsbusje soms 20 man gepropt en daarbij nog allerlei stinkende dingen zoals vis en vlees. Ach, avontuurlijk was het zeker. De reis die op woensdag om 12.00 begin pauzeerde om 17.00 bij Adowso. Dit is een plaatsje aan het Voltameer waar elke dag 3 keer een Ferry heen-en-weer gaat. Zoals altijd was er een enorme vertraging (bijna 2 uur terwijl de boottocht zelf nog geen halfuur duurt). Na de boottocht in de avondzon vervolgde de reis op een stoffige zandweg naar de hoofdstad van de Afran Plains: Donkorkrom. Aldaar aangekomen rond 20.30 moesten we naarstig op zoek gaan naar een hotel. Nadat we alle hoeken van de stad hadden gezien en elke keer te horen kregen dat het vol was, kwam we eindelijk aan bij een Katholiek Guesthouse. Het was niet luxe, maar de kamer had twee bedden, een ventilator en licht. Op donderdag vervolgde de reis naar Agordeke. Een ander dorpje aan de 2e tak van het Voltameer. Aldaar aangekomen verwachtte ik een ferry te zien. Niets was minder waar. Op dat traject bestond geen ferry meer dus moesten we het doen met een grote houten passagiersboot. Aangekomen in Kpando besloot ik dat Tafi Atome, een apenreservaat, wel een leuk uitstapje voor de dag was. De reis ernaatoe was minder makkelijk dan verwacht, maar 2 motoren konden ons daar prima naartoe brengen.

-wordt vervolgd-

Vreemde verschijnselen

Afgelopen weekend heb ik het echte Afrika mogen ervaren in Tepa. Roos was uitgenodigd door Job (een student die de master Disability and Development doet in KNUST) om naar zijn familie in Tepa te komen om de afrikaanse sferen te proeven. Omdat ik niet zo’n zin had om in dat weekend zonder Roos te zitten, besloot ik mee te gaan.

Daar werden we hartelijk ontvangen door Charity en de 3 kids. Zijn vrouw had Jollof rijst gemaakt met de lekkerste kippenpootjes die ik in tijden gegeten heb. In de avond hebben we wat visities gedaan bij ‘belangrijke vrienden’. We overnachtten niet in hun huis, maar Job had een hostel geregeld. Een guesthouse met een eigen douche (waarbij we elke keer moesten vragen of ze de leiding konden aansluiten). Het matras lag volgens Roos vol met bedluiseitjes en de laatste nacht kwamen we zelfs een ontbindende hagedissenembryo tegen. Als klapper op de vuurpijl mochten we over het hek heenklimmen toen we het guesthouse maandagochtend om 5.00 wilden verlaten.

De zaterdag stond in het teken van Cacao-plantage, Ghanees dorp en lokaal eten. De rauwe cacaobonen zijn echt niet te vreten en Roos kreeg het voor elkaar om bijna op een Miljoenpoot in reusformaat te trappen. Wat we die dag zagen, was echt het typische Afrika wat ik mij in Nederland had voorgesteld. Lermen hutjes, kinderen met schaarse kleding en mensen die allemaal op de foto willen.

Aangekomen bij het huis van job kregen we te horen dat er een periode van 3 uur rust stond ingepland. Dankbaar hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om te douchen en relaxen op het vieze bed.Om 17.30 staat er een bord fufuo op ons te wachten met heerlijk geitenvlees. Roos, die niet zo dol is op fufu (ik trouwens ook niet) ervaarde de fufu als een bol oneindigend plakkerig deeg. Terwijl haar maag begon op te spelen kwamen we er achter dat er een tumorachtige gezwellen op de stukken geit zaten.

O, de ontbijtjes gaan we trouwens echt missen. Charity is echt een goede cateraar als het om ontbijtjes gaat. Sowieso zorgde ze ervoor dat we geen honger leden, want om 12.00 smiddags hadden we ook al een groot bord Redred op (Plantain, bonen, gari en palmolie). Na dit weekend ben ik ook echt 3 kg aangekomen.

Tijdens een ritje naar de pastoor kwamen we er trouwens achter dat sommige taxi’s niet te vertrouwen zijn: het was een vreemde ervaring om je te voelen alsof je in de schommelboot van de Efteling zit. De zondag was een dag van kerk, meatpie, enorm lange stukken uittypen voor Job, fried rice en een afscheidsbezoekje aan 1 van de voorgangers van de Pentecaost church in Tepa. Ook bezochtten we de district chief. Aldaar ontmoette ik een man in islamitische kleding met een Star-bier in zijn hand. Hij zag me kijken en zei:’ Nee ik ben geen moslim, ik draag alleen maar deze kleding’. Haha, te bang om mij te laten denken dat hij aan het zondigen was.

Ik heb geleerd dat katten in Afrika zo’n honger hebben dat ze zelfs sprinkhanen en krekels eten. Onze Nederlandse taal gaat er niet op vooruit: zo noemde Roos de wenkbrauw een elleboog en ik kwam niet verder dan oogbrauw.

Naja, dat was wel een beetje mijn ervaring van afgelopen weekend. De week ervoor heb ik niets aan mijn onderzoek gedaan omdat ik ziek was. Ik voelde me al een week slap, raar en duizelig en vorige week dinsdag werd ik overtuigd door de verpleegkundigen. Zo kon het niet langer: ik moest naar de dokter.

Leuke ervaring om te zien dat ze blanken voorlaten. Ik hoefde niet te wachten op de dokter. Na mijn verhaal was zijn conclusie dat het of een voorhoofdholteontsteking of malaria was, hm had ik ook wel kunnen bedenken. Na dit bezoekje mocht ik naar de cassier om geld te betalen. Daarna volgde een lange tijd van wachten op veel te harde banken. Het bloedprikken ging waarachtig goed! Beter dan in Nederland. De jongen was wel verbaasd dat de naald zo gemakkelijk door mijn huid heenging. Na 2 uur wachten was er resultaat. De witte bloedcellen waren verhoogd met tekenen van bacterieele infectie en er waren geen malariaparasieten te zien. Omdat de dokter het niet vertrouwde en er nog steeds sprake kan zijn van malaria, ondanks negatieve test, kreeg ik een Lonart kuur en antibiotica mee. De dag na het starten van de kuur voelde ik me nog beroerder, maar daarna begon het toch wel echt op te knappen. Ik hoop toch wat vaker mijn Lariam op het juiste moment te nemen.

Deze week ben ik weer lekker aan mijn onderzoek bezig. Voor zover het mogelijk is, want de stroom valt onwijs veel uit ( is wat lastig om dat een artikel te schrijven enzo). Vrijdag gaan we met een heel stel richting de apen in Buabeng Fiema, de waterval in Kintampo en een opvanghuis voor geestelijk gehandicapten in Nkoranza, Dus binnenkort volgen er wel weer nieuwe foto’s en verhalen!

Liefs Deborah

Een nieuw verhaaltje met hopelijk meer blijheid

Beste lezers.

Het is weer zo'n dag. Een dag waarop ik me voorneem om nu toch echt om 5.00 op te staan om een lekker rondje te hardlopen op mijn nieuwe nepnikes.Tot mijn wekker om 5.00 rinkelt en ik mij zeeeeer moe voel. Geen discipline, nog steeds niet. Morgen maar weer proberen. Ik heb sowieso beloofd om morgen met de jongens uit het hostel een potje te gaan voetballen om 6.00, dus dat ene uurtje eerder maakt dan ook geen bal meer uit.

Zo kwam het dus dat ik pas om 10.00 mijn bed uitrolde. Lekker laat begin ik aan het schrijven van mijn paper. Er is geen antenatale zorg vandaag, dus lekker om mijn gemak kan ik typen en internetten. Gisteren heb ik trouwens helemaal niets productiefs gedaan! Het is tijd voor het verlengen van mijn visum hier dus ging ik vol goede moed op weg naar Adum met mijn geliefde Roos. De dag ervoor hadden we al wat tips gekregen van een Nederlands meisje dat getrouwd is met een Ghanees dat het het slimst is om gewoon op te schrijven dat je je visum verlengd vanwege toeristische redenen. Roos heeft wel naar dat advies geluisterd, ik niet. Mijn eerlijkheid werd afgestraft; zonder visumverlenging werd ik weggestuurd. Pas met een aantal invitationletters zou ik mogen terugkomen. Helaas is mijn begeleider nu in Nederland dus ik moet wachten tot volgende week vrijdag. Spannende tijden dus hier. Misschien zit ik over 2 weken wel illegaal in dit land.

Wat ook zo is, het schijnt dat ze je nooit langer dan 6 maanden in het land laten. Ik moet dus verplicht het land uit tussendoor en een re-entry visum aanvragen in Burkina Faso. Op zich niet zo heel erg om wat andere landen te zien. Ik ga er waarschijnlijk dan maar een rondreisje van maken:

Kumasi- Wa- Lawra- Hamale- Bobo (Burkina) - Ouagadougou (Burkina) - Tamale- Mole National Parc/ Labaranga - Kumasi. Gaat me ongeveer 10 dagen kosten, en mijn inmiddels ver weggezakte kennis van de Franse taal komt dan weer goed van pas.

Binnenkort hoop ik ook de andere kant op te gaan. Een bezoekje aan Lome en de hoofdstad van Benin in een tijdsbestek van 4 of 5 dagen. Haha, dan sta ik weer voor op Matthias qua percentage bezochte landen in de wereld....

Op de site hebben jullie al wat foto's zien verschijnen van Elmina/Cape Coast/ Kakum national Parc, volgens mij heb ik er redelijk wat bijschriften bij gezet dus hoef ik niet helemaal opnieuw alle verhalen te vertellen. Het komt er op neer dat het heel erg leuk was!

Mijn onderzoek gaan trouwens heel goed! Wel iets minder snel dan eerst, maar ik verwacht wel dat ik het ga redden in de resterende tijd.

Ik ben trouwens uitgenodigd om mee te doen aan een zwemcompetitie de komende maand om mee te strijden voor 100m schoolslag. Ik heb echt een geweldige trainer hier (of het komt omdat de gemiddelde Ghanees niet zo hard zwemt) maar tegenwoordig zijn er nog maar 2 mannen sneller..

Ik hoorde dat het bij jullie inmiddels wat warmer is geworden, zelfs tropische regenbuien...Nounou. Hier is inmiddels de Harmattan gearriveerd (Saharazand in de lucht). Beetje raar, want normaal gesproken vindt dat plaats in december en januari en eind maart/ begin april begint het regenseizoen. Laten we hopen dat het wel gaat regenen binnenkort, want anders wordt het wat minder vaak douchen en nog vaker stroomstoringen!

Liefs,

Deb